Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και πρώην υπουργός Εξωτερικών, κ. Γιάννης Βαληνάκης, μίλησε στα Παραπολιτικά 90.1 στην εκπομπή «Να ’χαμε να λέγαμε» με το δημοσιογράφο Κώστα Παπαχλιμίντζο.
Αναλυτικά ο κ. Βαληνάκης είπε τα εξής:
Αναφορικά με τις συμφωνίες της Ελλάδας με την Ιταλία και την Αίγυπτο για την οριοθέτηση των ΑΟΖ
Το 2004 ξεκίνησα το σχέδιο να οριοθετήσουμε την ΑΟΖ μας με τις γειτονικές χώρες. Ξεκίνησα προσωπικά επαφές με την Αίγυπτο το 2004 με προσχήματα διάφορα, δεν ήθελα η Τουρκία να βλέπει ότι η Ελλάδα έχει μια κινητικότητα σε αυτό το θέμα το οποίο θεωρούσε ότι ήταν κλειστό για εμάς, και το ίδιο έκανα και με τη Λιβύη.
Εν πάση περιπτώσει φτάσαμε σήμερα μετά από 16 χρόνια να υπογράψουμε αυτή τη συμφωνία που θεωρώ ότι είναι ένα θετικό βήμα μπροστά για την Ελλάδα γιατί κερδίζει σε ένα τμήμα της Ανατολικής Μεσογείου το οποίο μέχρι σήμερα δεν είχαμε οριοθετήσει.
Θεωρώ ότι η συμφωνία έχει θετικά σημεία, έχει φυσικά όπως κάθε διεθνής συμφωνία και αρνητικά διότι δεν είναι εύκολο όταν υπογράφεις μια συμφωνία με ένα άλλο κράτος δεν γίνεται να επιβάλλεις τη δική σου θέληση, μοιραία θα πρέπει να βρεις ένα συμβιβασμό. Η Ελλάδα πιεζόταν επειδή είχε υπογραφεί το Τουρκολιβυκό μνημόνιο για ένα λόγο παραπάνω να φτάσει σε συμφωνία με την Αίγυπτο και πολύ σωστά συμφωνήσαμε σε αυτή. Από εκεί και πέρα αρχίζουν τα δύσκολα πρέπει όταν σε προκαλεί ο γείτονας, με τρόπο απαράδεκτο για μια σύγχρονη χώρα, θα πρέπει και εσύ να είσαι έτοιμος να υπερασπιστείς αυτό που υπέγραψες. Αυτό βλέπουμε τώρα ότι γίνεται.
Η Τουρκία προσπαθεί να εγκλωβίσει την Ελλάδα στο εξής δίλημμα ή να δεχτεί να έρθει σε ένα διάλογο για αυτά τα ζητήματα από τον οποίο θα βγει ζημιωμένη άρα να υποχωρήσει η Ελλάδα σε αυτά που έχει υπογράψει ή αυτά που ζητάει, ή να βρεθεί αντιμέτωπη με πολεμικές επιχειρήσεις. Αυτό προσπαθεί να κάνει με την έξοδο του Ορουτς Ρέις ρίχνοντας το μπαλάκι στην ελληνική πλευρά και λεει «αν σου βαστάει χτύπα με, αν δεν σου βαστάει έλα να συζητήσουμε».
Βλέπετε ότι εξελίσσονται διαπραγματεύσεις στο παρασκήνιο, μάθαμε από τον κ. Καλίν ότι διεξάγονται επί δύο μήνες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία με μεσολάβηση γερμανική και μάλιστα θεωρούν οι Τούρκοι ότι τους «χαλάσαμε τη σούπα» διότι κάναμε αυτή τη συμφωνία με την Αίγυπτο.
Έχουμε νομικό τίτλο αυτή τη στιγμή για την ΑΟΖ την οριοθετημένη, έχουμε και νομικό τίτλο για τα υπόλοιπα εκεί δηλαδή που πηγαίνει τώρα το Ορουτς Ρεις με την έννοια ότι έχουμε την υφαλοκρηπίδα η οποία ισχύει εξ ορισμού και δεν χρειάζεται να την ανακηρύξεις. Βεβαίως χρειάζεται οριοθέτηση κάποια στιγμή αλλά εν πάση περιπτώσεις είναι ένας νομικός τίτλος άρα βάσει αυτού του νομικού τίτλου κινείται η Ελλάδα βεβαίως και με τη διεκδίκηση μιας ΑΟΖ συνολικότερης για την οποία πιστεύω ότι πρέπει να πάμε στο διεθνές δικαστήριο με την Αίγυπτο, με αυτό που λέμε φιλικό συνυποσχετικό.
Τα συνυποσχετικά δεν είναι πάντα αρνητικά δεν έχεις απέναντί σου έναν αρνητικό εταίρο όπως η Τουρκία που θέλει να σου επιβάλλει άλλη ατζέντα από την κανονική, άρα με ένα φιλικό συνυποσχετικό να πάμε στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης και να οριοθετήσουμε και την υπόλοιπη. Και ταυτόχρονα να οριοθετήσουμε και με την Κυπριακή Δημοκρατία σε διμερή βάση αυτό δηλαδή που παλαιότερα δεν θελήσαμε να κάνουμε διότι Ελλάδα και Κύπρος δεν θα μπορούσαν εύκολα να κάνουν μια τέτοια οριοθέτηση τη στιγμή που η Αίγυπτος με την Τουρκία θα πήγαιναν σε μια αντίθετη οριοθέτηση, σήμερα όμως μετά τη συμφωνία με την Αίγυπτο πιστεύω ότι πρέπει να το κάνουμε αυτό το βήμα, πρέπει να προχωρήσουμε μπροστά και ταυτόχρονα να προσπαθήσουμε να στείλουμε ένα μήνυμα αποφασιστικότητας στην τουρκική πλευρά ότι δηλαδή η Ελλάδα δεν πρόκειται να κάνει πίσω σε αυτά τα οποία διεκδικεί και στα δικαιώματά της τα κυριαρχικά στην περιοχή.
Η Ελλάδα έχει δικαιώματα επ’ αυτής της υφαλοκρηπίδας και άρα έχει κάθε δικαίωμα να υπερασπιστεί αυτά τα κυριαρχικά δικαιώματα τώρα το πώς το κάνει στην πράξη είναι μια σειρά από κινήσεις οι οποίες συντονισμένα πρέπει να γίνουν και άρχισαν να γίνονται. Το ένα είναι να εξασφαλιστεί μια διεθνή υποστήριξη, πρέπει βέβαια να βλέπουμε τις δυσκολίες. Βλέπουμε με το στανιό η γερμανική προεδρία προσπαθεί, και νομίζω λανθασμένα κατά τη γνώμη μου, να παίξει το ρόλο του μεσάζοντα γιατί οπ μεσάζον πρέπει να δώσει και στις δυο πλευρές κάποια ικανοποίηση για να πετύχει συμφωνία όμως δυστυχώς αυτό σημαίνει η γερμανική μεσολάβηση. Άλλες χώρες ή άλλοι οργανισμοί όπως η ΕΕ, οι ΗΠΑ και άλλες μεμονωμένες χώρες πρέπει να εκδηλώσουν σαφέστερα την υποστήριξη τους στην ελληνική άποψη. είναι λίγο μεσοβέζικές κάποιες από αυτές τις δηλώσεις. Πιστεύω η Ελλάδα κινείται δραστήρια για να πετύχει μια ισχυρότερη στήριξη. Ετοιμάζεται το σύνολο των κυρώσεων που η ΕΕ θα επιβάλλει αν η Τουρκία συνεχίσει την προκλητική της συμπεριφορά όμως πρέπει από την κρίση αυτή να βγούμε κερδισμένοι και όχι χαμένοι. Δεν είναι απλά να αποφύγουμε την ένταση, πρέπει να βγούμε από την κρίση και κερδισμένοι διότι πολλές φορές στο παρελθόν για να μην πω σε όλες τις ελληνοτουρκικές κρίσεις η Ελλάδα έβγαινε ζημιωμένη.
